ONTSTAAN en GESCHIEDENIS van de Veritas Loge No. 10
De Veritas Loge is opgericht op 25 augustus 1901 en kent dus een lange geschiedenis.
De idealist en zoeker Samuel Hillesum (oudoom van de bekende Etty Hillesum) was van beroep handelsreiziger en reisde van Amsterdam naar Arnhem, waar hij zijn waren sleet.
Hij ontmoette de Deventernaren D. Frank, eveneens een handelsagent en S. Cohen, die van beroep fabrikant van suikerwaren was. Verder was bij deze ontmoeting nog aanwezig de koopman B. Krabbenbosch, ook afkomstig uit Deventer.
De heren Hillesum en Krabbenbosch waren lid van de Paradijs Loge in Amsterdam en de beide andere heren waren lid van de Drie-Schakels-Loge in Groningen.
Ongetwijfeld zal er bij die ontmoeting door Samuel met begeestering zijn gesproken over de idealen van de Odd Fellows. Samuel Hillesum richtte wat later ook de Thomas Wildey Loge in Arnhem op en stond aan de wieg van de Rijn Odd Fellowclub.
Reeds in 1901 waren er vijf Deventernaren lid van de Schakelloge in Groningen en zij besloten tot de oprichting van de Deventer Loge. Men zocht naar een geschikte lokaliteit en vond die op de zolder van een pakhuis, gelegen Achter de Muren bij de Zandpoort.
Uiteraard moest er hard gewerkt worden om die ruimte te transformeren tot wat bij de Odd Fellows een tempel wordt genoemd.
In het blad "De Broederband" staat daarover geschreven : "Hoe 't nu mogelijk was om in zo'n korten tijd, bij onderlinge samenwerking met de B'rn Bokhorst en de zijnen, van zo'n soort van zolderpakhuis een allerkeurigst gedecoreerden tempel, met de nodige bijbehorenden lokaliteiten te vervaardigen, kunnen alleen zij enigermate bevroeden die op zondag 25 augustus waren opgegaan tot de wijding der Veritas Loge no. 10. Er is met spoed gewerkt, ook door de B'rn L.S. Wolff (Amsterdam), S.E. Hillesum (Arnhem), M.H. Krabbenbosch, D. Frank en S. Cohen, die 't charter hebben aangevraagd, zodat op de zo-even genoemde datum tot inwijding kon worden overgegaan".
Foto links: 25 augustus 1901: oprichting van de Veritas Loge no. 10 bij café Smeenk op De Worp bij Deventer.
Foto rechts: augustus 1901: broederen van de pas opgerichte Veritas Loge no. 10 voor het IJsselfront van Deventer.
Die 25e Augustus 1901 werd het één groot feest, dat begon bij café Smeenk op de Worp, waar "de erewijn werd aangeboden". Vervolgens begaf men zich naar de tempel die werd ingewijd, waarna men terugkeerde naar Smeenk waar de B'rn zich schaarden "aan den welvoorziene dis". Het werd een vrolijke boel daar "in de verkwikkende schaduw onder de bomen van de Worp" maar gelukkig kon "de onverwoestbare geest van jovialiteit, die tot een zekere uitbundigheid had kunnen overslaan binnen de perken worden gedreven door de stromen van welsprekendheid die voor enige ogenblikken tot zwijgend luisteren noopten".
Maar na dit diner moesten ze nog terug naar de tempel voor de inwijding van niet minder dan twintig kandidaten.
Grote hulde viel de voorzittend meester Samuel Hillesum te beurt: "en de pas benoemde voorzittend meester Br. S.E. Samuel, welke zijne zware taak op uitstekende wijze vervulde, zoals men dat verwachten zou, van iemand die die reeds bij zulk werk vergrijst was".
Samuel werd de eerste voorzittend meester; Krabbenbosch ondervoorzittend meester; D. Frank secretaris; H. Witteveen financieel secretaris en S. Cohen penningmeester.
Op die bloedhete 25e augustus 1901 werd de zolder van het pakhuis Achter de Muren bij de Zandpoort ingewijd en de loge geïnstalleerd.
De Veritas Loge is de tweede loge, na de Utrechtse Astrea Loge, die het zgn. "charter" (getekend door de eerste Grootmeester Mr. I.T. Philips) kreeg uitgereikt door de Nederlandse Grootloge. Die eerste leden van de Veritas Loge waren gedreven mensen: zij hebben ook loges gesticht in Apeldoorn, Arnhem, Enschede en Zutphen.
Foto links: augustus 1901. 7 heren, waarschijnlijk de oprichters van de Veritas Loge no. 10, op de oude Deventer Schipbrug. (zie ook de nieuwsgierige toeschouwer rechts!)
Foto rechts: augustus 1901 : dezelfde heren op de Schipbrug aan de stadskant. (zie de dames op de achtergrond in de kleding van die tijd!)